«پایان بردگی سردار» متاثر از اساطیر کهن است/ اثری درباره جنگ قدرت

پوریا عبدی بازیگر نمایش «پایان بردگی سردار» که این روزها به کارگردانی حسینعلی بینوایی در تالار محراب روی صحنه است درباره مضمون این اثر نمایشی به خبرنگار مهر گفت: «پایان بردگی سردار» اثری درباره جنگ قدرت است و داستانی متاثر از اساطیر کهن دارد. گرچه روایتی جدید و بدیع است اما می‌تواند به اساطیر کهن طعنه بزند. داستان از کودتای یک سردار ایرانی با همدستی دختر شاه وقت که همسر وی نیز است، آغاز می‌شود اما جنون قدرت میانه آنها را کدر می‌کند و یک سرباز به سرکردگی اسپهبدی بیگانه، برنامه از میان برداشتن آنها را اجرا می‌کند و خود صاحب تاج پادشاهی می‌شود. گرچه ممکن است این نیز پایان کار نباشد اما پایان نمایش اینجاست. از نظر من تم نمایش جنگ بر سر قدرت است.

این بازیگر درباره شیوه اجرایی نمایش عنوان کرد: نمایش با آنکه یک روایت کلاسیک با ادبیات کلاسیک دارد اما از ساختاری نسبتاً مدرن با طراحی‌های مینیمال بهره می‌برد، چیزی شبیه به تعزیه یا نمایش‌های آوانگارد اروپایی که پیتر بروک بهترین آن‌ها را در جهان اجرا می‌کند. بازیگران وارد صحنه می‌شوند، آکسسوارهای مینیمال را هر بار با محتوا و قراردادی جدید مورد استفاده قرار می‌دهند، چیزی شبیه به زندگی را اجرا می‌کنند و صحنه را ترک می‌کنند مثلاً گاهی یک طناب، ابزار به بند کشیدن زندانی است، گاهی رخت‌آویز بازیگران و گاهی نیز چهارچوب حریم شخصی یک کاراکتر خاص. همچنین مخاطب به وضوح گروه موسیقی را می‌بیند و این مساله به وی یادآوری می‌کند که مشغول تماشای نمایش است نه برشی از زندگی. حتی گاهی بازیگران با شکستن دیوار چهارم، تماشاگر را مخاطب خود قرار می‌دهند تا تاکیدی بر این مساله داشته باشند.

عبدی درباره نقشی که در این نمایش بازی می‌کند، توضیح داد: نام نقشی که من اجرای آن را بر عهده دارم کاچار است؛ همان سربازی که در پایان صاحب قدرت می‌شود. به عبارتی بدمن یا نقش منفی اصلی داستان. کسی که در ابتدا خود را ساده و روستایی جلوه می‌دهد اما رفته‌رفته با هیولای درونش آشنا می‌شویم. بازی اینگونه نقش‌ها و نمایش‌ها شرایط خاصی دارد. بازیگر در درجه اول برای بازی در نمایش‌های تاریخی با دیالوگ‌ها و مطالبی مواجه است که هم برای خودش و هم مخاطب سنگین است پس ابتدا باید به وسیله مواجهه چندباره با درام بتواند با آن ارتباط برقرار کند و سپس توسط مطالعه و پژوهش پیرامون بازه زمانی رخداد اثر، به جزئیاتی درباره رفتارهای نقش خود برسد تا درام را برای مخاطب باورپذیر کنید. البته من خیلی دیر به پروژه اضافه شدم و چیزی حدود یک ماه تمرین کردم تا روی صحنه بروم. به همین دلیل مجبور شدم بخشی از کارهای دیگرم را متوقف کنم تا از پس این حجم از کار و مسئولیت بر بیایم.

وی درباره دلیل حضورش در این اثر نمایشی توضیح داد: در فضای سینما و تئاتر دوستی‌های عمیقی شکل می‌گیرد و گاهی ما به برخی از دوستانمان نمی‌توانیم جواب منفی بدهیم. نمایش «پایان بردگی سردار» ابتدا با بازیگر دیگری تمرین می‌شد اما گویا به دلیل مسائل خاصی به قطع همکاری با وی رسیدند و بهناز پورفلاح بازیگر نقش اصلی نمایش که پیش از این با هم همکاری کرده بودیم، با من تماس گرفت و من درخواست وی را پذیرفتم. البته اجرای نقش منفی برای من بسیار جذاب است و شخصیت چندگانه و پیچیده کاچار نیز دلایل کافی برای پذیرش این اثر را به من می‌داد.

عبدی در پایان درباره استقبال تماشاگران از نمایش با وجود شرایط کرونا گفت: استقبال از کار بد نیست اما اگر کرونا نبود شاید استقبال بهتری از این نمایش می‌شد. در کنار اینکه تالار محراب به واسطه موقعیت مکانی نامناسب و پیشینه دانشجوییِ خود، از مخاطب چندانی برخوردار نیست، همچنین هم‌زمانی با جشنواره‌های فجر نیز بخشی از مخاطبان ما را کاهش داده است اما تا این لحظه توانستیم سالن را پر نگهداریم و اکثر شب‌ها ظرفیت سالن تکمیل بوده است.

نمایش «پایان بردگی سردار» به نویسندگی و کارگردانی حسینعلی بینوایی از ۱۰ بهمن آغاز شده و تا پایان بهمن ماه در تماشاخانه جمیله شیخی تالار محراب روی صحنه است. بازیگران این نمایش بهناز پورفلاح، محمدحسین صفری و پوریا عبدی هستند.